Czym jest analiza SWOT?

Zdarza nam się popadać w stan zawieszenia polegający na tym, że nie jesteśmy w stanie sprecyzować w jakim kierunku chcielibyśmy i powinniśmy iść. Pragniemy zmian, ale nie wiemy jak ich dokonać, bo nie zdajemy sobie spawy z tego, jak wygląda nasza rzeczywistość. W takiej właśnie niepożądanej sytuacji zbawienna staje się wykorzystywana w biznesie i planowaniu strategicznym analiza SWOT. Na czym owa analiza polega i w jaki sposób może nam pomóc w życiu?

SWOT to po prostu akronim, czyli nazwa powstała na skutek połączenia 4 pierwszych liter angielskich słów:

S – Strengths (mocne strony)

W – Weaknesses (słabe strony)

O – Opportunities (szanse)

T – Threats (zagrożenia)

SWOT jest niezwykle uniwersalną analizą strategiczną, która opiera się na pokazaniu czynników zewnętrznych i wewnętrznych układów organizacji oraz pozytywnych i negatywnych aspektów danego przedsięwzięcia. Planując jakiś projekt, powinniśmy rozpisać jego mocne strony, czyli wszelkie atuty, zalety i to co pokazuje naszą przewagę w zderzeniu z konkurencją. Następnie skupiany się na słabych stronach, a dokładniej barierach, wadach, braku jakiś umiejętności czy kapitału. Kolejny krok to prześledzenie szans jakie stoją przed nami po dokonaniu korzystnej zmiany. Na koniec powinniśmy rozpisać negatywne warianty, które mogą się przydarzyć w przypadku niekorzystnej zmiany. Przy analizie SWOT należy pamiętać o zasadzie rozłączności czynników. Zasada ta oznacza, że czynniki, które są identyfikowane, nie powinny być rozłączne wobec siebie. W praktyce polega ona na tym, że nie powinno się wpisywać do tabeli czynników, które są skutkiem jednego z już uwzględnionych czynników. Aczkolwiek można nadawać ważność poszczególnym czynnikom i przyznawać więcej punktów jednym czynnikom niż innym.

Po wypełnieniu rubryczek oceniamy, które czynniki są ze sobą najmocniej powiązane, a przez to stają się kluczowe dla dalszego planowania działań. Skorelowanie ich pozwala na wyodrębnienie czterech podstawowych strategii działania:

• Mocne strony + szanse = strategia agresywna, czyli wykorzystanie szans za pomocą mocnych stron firmy. Rozwój, ekspansja.
• Słabe strony + zagrożenia = strategia obronna, czyli sytuacja, w której mankamenty przedsięwzięcia potęgowane są przez zagrożenia i vice versa. Nastawienie na utrzymanie się na rynku i oddalenie ryzyka bankructwa.
• Mocne strony + zagrożenia = strategia konserwatywna. Chodzi tu o przypadek, w którym atuty przedsiębiorstwa pomagają unieszkodliwiać zagrożenia.
• Słabe strony + szanse = strategia konkurencyjna. W tej sytuacji kluczowym działaniem jest eliminacja mankamentów, które nie pozwalają na wykorzystanie nadarzających się okazji.

Na skutek tak rozpisanej analizy SWOT już na pierwszy rzut oka jesteśmy w stanie określić, czy kierunek w którym chcemy podążać zgodnie z przyjętą strategią nie jest zbyt ryzykowny, za to jego realizacja będzie pomyślna. I takie podejście do planowania z użyciem narzędzia służącego do porządkowania i analizy informacji bardzo dobrze odnajduje się w innych dziedzinach życia niezwiązanych z biznesem. Przy podejmowaniu ważkich decyzji takich jak: wybór szkoły, ścieżka kariery, szukanie partnera, zakup auta, przeprowadzka albo podjęcie leczenia, rozpisanie sobie zalet, wad, szans i zagrożeń w czterech rubrykach sprawia, że nasze myśli oczyszczają się z emocji, a koncentrują na argumentach. Na dobrą sprawę SWOT pomaga skupić się na naszych mocnych stronach i je wykorzystać, zminimalizować słabości i wykorzystać naszą przewagę w okazjach, które na nas czekają. Właśnie dlatego skorzystanie z tej analizy w wielu przypadkach może być pomocne.

Analiza SWOT jest prostą i uniwersalną metodą, aczkolwiek należy zdawać sobie sprawę z tego, że te zalety stanowią także o jej największej wadzie, gdyż w łatwy sposób można zmanipulować jej wyniki. Podczas jej przeprowadzania powinniśmy bowiem zachować absolutny obiektywizm i nie bez znaczenia będzie również nasze doświadczenie, które m.in. polega na umiejętności przewidywania konsekwencji działań.

Życzę powodzenia!