Postępowanie zabezpieczające zobowiązanie podatkowe po ogłoszeniu upadłości

Postępowania w sprawie egzekwowania i zabezpieczenia roszczeń/wierzytelności objętych układem winny być zawieszane po ogłoszeniu upadłości. Tym bardziej wydawanie postanowień po tym fakcie odnośnie roszczeń objętych układem jest niedopuszczalne – tak orzekł WSA w Kielcach.

W wyniku przeprowadzonej kontroli podatkowej w zakresie obrotu olejami przeznaczonymi do celów opałowych stwierdzono w Spółce nieprawidłowości skutkujące wszczęciem postępowania podatkowego w sprawie określenia zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym za grudzień 2011 r. Decyzję wydano 22 stycznia 2014 r. Przybliżona łączna kwota zobowiązania podatkowego za ten miesiąc wyniosła 285 zł (plus kwota odsetek – 71 zł). Na nieszczęście organu w dniu 11 grudnia SR wydał postanowienie, w którym ogłoszono upadłość układową Spółki. Dlatego organ wydał postanowienie o zabezpieczeniu zobowiązania w podatku akcyzowym.

W sprawie napotykamy na dwa kurioza: pierwsze to żałośnie krótka zaległość (jednomiesięczna), drugie to zabezpieczanie niejako roszczeń znajdujących się w masie upadłości objętej układem. Z dniem ogłoszenia upadłości wszelkie działania podejmowane w stosunku do składników masy powinny być zawieszone, a czasem nawet umorzone. Zgodnie z przepisami ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze, po ogłoszeniu upadłości niedopuszczalne jest wykonanie wydanego przed ogłoszeniem upadłości dłużnika postanowienia o zabezpieczenia roszczenia wynikającego z wierzytelności objętej z mocy prawa układem. W tak zaistniałej sytuacji organ powinien wydać postanowienie o zawieszeniu postępowania zabezpieczającego, a zgodnie z przepisami, umorzyć postępowanie z dniem uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego układ.

W związku z powyższym WSA uznał, że nie można po ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu nie tylko wykonać wydanego przed ogłoszeniem upadłości postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia, ale i wydać takiego postanowienia. Z logicznego punktu widzenia, nie ma sensu wydawać decyzji, których i tak nie można wykonać.

Wydając postanowienie o zabezpieczeniu, organ skorzystał z przesłanki uzasadnionej obawy niewykonania zobowiązania podatkowego, opierając się tak naprawdę jedynie na informacji o ogłoszeniu upadłości. Nie wziął pod uwagę kwoty zadłużenia, długości zalegania, ani nie odniósł się w ogóle do przepisów o postępowaniu upadłościowym i naprawczym.

Wyciąganie logicznych wniosków z przepisów, które nie regulują sprawy wprost, to cenna umiejętność prawnicza. Zacznijmy jednak od pracy u podstaw – znajdźmy te przepisy, a później podejmujmy dalsze kroki.

Zobacz:

– wyrok WSA w Kielcach z dnia 4 września 2014 r. (sygn. akt I SA/Ke 334/14).